‘Mijn doel is om nu eindelijk een tekst te schrijven die áf komt’, verzuchtte onlangs een deelnemer aan onze training Socratisch Schrijven. Mijn hele la ligt vol met essays die half af zijn.’ Zij is vast niet de enige. Ook mijn computer zat ooit vol met teksten die ik ooit nog wel eens zou voltooien.
Wacht met schrijven tot je het einde weet…
Tegenwoordig overkomt het me niet meer zo vaak dat ik een tekst niet af maak. Ik probeer me zo goed mogelijk te houden aan mijn eigen advies: begin pas met het schrijven van een tekst als je weet hoe het einde eruit ziet.
Als je nog niet weet hoe het einde eruit ziet, dan moet je gewoon wachten met schrijven totdat je het wél weet. En ondertussen schrijf je gewoon door.
…maar schrijf ondertussen wel door!
Huh? Een tegenstrijdig advies? Ja en nee. Doorschrijven betekent dat je je gedachten ordent, gekke ideetjes de ruimte geeft. En dat je je geest toestaat om al schrijvend te experimenteren of uit de diepste krochten van je hersenpan herinneringen te laten opborrelen.
En soms bestaat het doorschrijven gewoon uit: beginnen en kijken hoe de tekst gaat aflopen. Of kijken waar je vastloopt. Dat is dan helemaal niet erg, want je bent nog niet met het échte werk begonnen.
Dat doorschrijven doe ik zelf met een pen, in een notitieboek. Vroeger had ik er voor elk project één, tegenwoordig heb ik er één voor alle projecten, dromen en praktische zaken bij elkaar.
Pas als de tijd rijp is, als ik weet hoe ik begin en hoe ik eindig, dan pak ik mijn computer erbij. Als een ware reisleider, vastberaden en geduldig, gids ik mijzelf van begin tot eind.
Sindsdien staan er in mijn computer amper half-affe teksten. Mijn notitieboek daarentegen is een chaotisch geheel van, soms helaas onleesbare, zinnen. Ik leg het ding regelmatig onder een kopieerapparaat, omdat ik veel te bang ben dat ik al die zinnen en ideetjes zomaar kwijtraak. Ik moet er niet aan denken!
Meer lezen?